Co to jest Uproszczona Ewidencja Przychodów i Kosztów dla NGO?

Picture of Dominik Wyrobisz
Dominik Wyrobisz
Główny księgowy, współzałożyciel KKR, szkoleniowiec. Specjalizuje się w zwolnieniach z podatku dochodowego oraz VAT, w optymalizacji podatkowej od JDG przez spółki i fundacje/stowarzyszenia, audytach.
Dla wielu młodych organizacji pozarządowych (fundacji, stowarzyszeń) księgowość podatkowa, czyli Uproszczona Ewidencja Przychodów i Kosztów (UEPiK) może być dobrym wyborem na początek. W niniejszym opracowaniu wyjaśnimy jak rozpocząć tę formę prowadzenia księgowości i czym różni się ona od innych. Możliwość stosowania UEPiK pojawiła się w 2015 roku. NGO nie prowadzi wówczas tzw. pełnej księgowości, tylko uproszoną. Jest zwolniona z obowiązku przygotowywania corocznego sprawozdania finansowego, niemniej nie jest zwolniona z obowiązku sporządzania rocznego zeznania podatkowego CIT-8.
Spis treści

Kto może prowadzić UEPiK?

Regulacja o uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów zawarta jest w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Artykuł 10a niniejszej ustawy wylicza kiedy organizacja pozarządowa ma prawo stosować UEPiK i z jakimi obowiązkami się to wiąże.

UEPiK to rozwiązanie dla małych jednostek nieosiągających wysokich przychodów, nieprowadzących działalności gospodarczej oraz nie posiadających statusu organizacji pożytku publicznego. Jak stanowi art. 10a w/w ustawy w ust. 1:

Organizacje pozarządowe, z wyłączeniem spółek kapitałowych, oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2 prowadzą uproszczoną ewidencję przychodów i kosztów, w przypadku gdy:

  1. działają w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 ust. 1,
  2. nie prowadzą działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców,
  3. nie posiadają statusu organizacji pożytku publicznego,
  4. osiągają przychody wyłącznie z:
    a. działalności nieodpłatnej pożytku publicznego z tytułu składek członkowskich, darowizn, zapisów, spadków, dotacji, subwencji, przychodów pochodzących
    z ofiarności publicznej,
    b. działalności odpłatnej pożytku publicznego z tytułu sprzedaży towarów i usług,
    c. tytułu sprzedaży, najmu lub dzierżawy składników majątkowych,
    d. tytułu odsetek od środków pieniężnych na rachunkach bankowych lub rachunkach w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, prowadzonych
    w związku z wykonywaną działalnością, w tym także odsetek od lokat terminowych oraz innych form oszczędzania, przechowywania lub inwestowania,
    tworzonych na tych rachunkach,
  5. w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów osiągnęły przychody wyłącznie z tytułów, o których mowa
    w pkt. 4, w wysokości nieprzekraczającej 100 000 zł, jeżeli decyzję w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów podejmie organ
    zatwierdzający w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
    Przepisu ust. 1 pkt 5 w zakresie wielkości przychodów nie stosuje się w roku, w którym jednostka rozpoczęła działalność.
    NGO, która spełnia powyższe warunki może, ale nie musi prowadzić księgowość na zasadach UEPiK.

Jak zgłosić UEPIK?

Aby rozpocząć prowadzenie księgowości uproszczonej jednostka musi podjąć formalną decyzję, że rezygnuje z prowadzenia pełnej księgowości na rzecz UEPiK. Decyzję taką musi podjąć organ zatwierdzający zgodnie ze statutem, np. w stowarzyszeniu jest to zwykle Walne Zebranie.

Jeśli NGO spełnia warunki wskazane w wyżej wymienionej ustawie, oraz „podjęła” decyzję o prowadzeniu uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, to musi poinformować o tym urząd skarbowy.

Zgodnie z art. 10a ust. 3 wyżej wskazanej ustawy jednostka musi poinformować urząd o wyborze uproszczonej ewidencji w ciągu pierwszego miesiąca nowego roku podatkowego. W przypadku organizacji, których rok obrotowy zgadza się z rokiem kalendarzowym termin zgłoszenia upływa z końcem stycznia.

Jednostka zgłasza do urzędu skarbowego decyzję o prowadzeniu UEPiK na piśmie podpisanym zgodnie ze sposobem reprezentacji jednostki. Ustawa nie wskazuje wzoru takiego oświadczenia, więc powinna być to krótka informacja pisemna z załączoną uchwałą w tym przedmiocie.

Dodatkowo, po poinformowaniu urzędu skarbowego o podjętej decyzji, jednostka powinna sporządzić tzw. opis zasad prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Taki dokument zastępuje tzw. politykę rachunkowości, która wymagana jest przy prowadzeniu pełnej księgowości.

Jak i do kiedy wypełnić UEPiK ?

UEPiK powinna być prowadzona w sposób pozwalający na zebranie wszystkich danych niezbędnych do sporządzenia rocznego zeznania podatkowego CIT-8. Co do zasady UEPiK wypełniamy zgodnie z przyjętym przez jednostkę rokiem obrotowym. W przypadku większości organizacji pozarządowych będzie to okres od 1 stycznia do 31 grudnia roku kalendarzowego.

W UEPiK wypełniamy osiągane przez jednostkę przychody i ponoszone koszty. Przychody dzielimy na przychody z odpłatnej działalności pożytku publicznego, nieodpłatnej działalności pożytku publicznego oraz z pozostałej działalności. Koszty natomiast dzielimy za wskazaniem na stanowiące i niestanowiące kosztów uzyskania przychodu. W ewidencji wykazywane są również wydatki finansowane z dochodów zwolnionych z podatku z poprzednich lat. Jako uzupełnienie UEPiK jednostka powinna indywidualnie prowadzić ewidencję zatrudnionych osób oraz środków trwałych.

W UEPiK nie ma ewidencji dot. np. operacji pieniężnych – wyciągów bankowych, kasy, a także ewidencji rozrachunków – należności i zobowiązań. Od jednostki zależy w jaki sposób ewidencjonuje informacje z powyższymi kwestiami związane.

Podsumowanie

Podsumowując, UEPiK będzie dobrym rozwiązaniem dla małych organizacji pozarządowych działających na niewielką skalę, dla których nie przydatne jest prowadzenie szczegółowej ewidencji księgowej, czyli pełnej księgowości. Koszty prowadzenia księgowości w formie UEPiK przez profesjonalne biuro księgowe
będą niewielkie, a wisienką na torcie jest brak obowiązku sporządzania sprawozdania finansowego. NGO może również samodzielnie prowadzić taką ewidencję, o ile posiada stosowną wiedzę i znajomość ustaw z ewidencją powiązanych.

Profesjonalne wypełnianie Uproszczonej Ewidencji Przychodów i Kosztów

Krajowa Kancelaria Rachunkowa specjalizuje się m.in. prowadzeniu księgowości dla fundacji i stowarzyszeń. Jeśli chcą Państw dowiedzieć się, czy Wasza organizacja może skorzystać z UEPiK zapraszamy do kontaktu:

telefonicznego: +48 698 545 433
poprzez e-mail: biuro@kkr.tax
osobistego (po wcześniejszym uzgodnieniu terminu): ul. Szlak 20/14, 31-153 Kraków

Bibliografia

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. 2003 nr 96 poz. 873 z późn. zm.)
-Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 października 2018 r. w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. 2018 poz. 2050 z późn. zm.)
-kpgio.pl, Organizacja Pożytku Publicznego (OPP) – co to jest?, https://www.kpgio.pl/blog/organizacja-pozytku-publicznego-opp-co-to-jest/, Data odczytu: 2023.12.30