Kasa fiskalna – jakiego rodzaju sprzedaży dotyczy?
Co do zasady obowiązek ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej dotyczy podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych. Wynika to z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie zawsze jednak konieczne jest posiadania kasy fiskalnej, ponieważ ustawodawca przewiduje zwolnienia: podmiotowe i przedmiotowe. Zwolnienie podmiotowe dotyczy limitu obrotu, natomiast zwolnienia przedmiotowe – określonych czynności.
Kto bezwzględnie musi posiadać kasę fiskalną?
Istnieje grupa przedsiębiorców, którzy muszą ewidencjonować sprzedaż za pomocą kas rejestrujących bez względu na wielkość obrotu. Jest to związane z rodzajem prowadzonej działalności. Obowiązek rejestrowania na kasie fiskalnej dotyczy:
- Dostaw m.in.:
a) gazu płynnego,
b) części do silników i silników,
c) części i akcesoriów do pojazdów silnikowych z wyłączeniem motocykli,
d) komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz silników elektrycznych, prądnic i transformatorów,
e) sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego,
f) wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT,
g) wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, perfum i wód toaletowych, z wyłączeniem towarów tych dostarczanych na pokładach samolotów; - świadczenia m.in. usług:
a) przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
b) taksówek, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą,
c) naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów, wymiany opon lub kół, w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
d) w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia,
e) prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 27 załącznika do rozporządzenia,
f) doradztwa podatkowego,
g) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,
h) w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne,
i) mycia, czyszczenia samochodów i podobnych usług.
Pełna lista dostępna jest w §4 Rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Kasa fiskalna online
Kasa on-line umożliwia ciągłe przesyłanie danych do Centralnego Repozytorium Kas (CRK) prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. W CRK są gromadzone paragony fiskalne, raporty dobowe oraz inne dane, takie jak na przykład informacje o przeglądach okresowych.
Obowiązkowo kasę fiskalną on-line muszą posiadać firmy, które:
- świadczą usługi naprawy pojazdów silnikowych i motorowerów, w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania oraz w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych i motorowerów,
- sprzedają benzynę silnikową, olej napędowy, gaz przeznaczony do napędu silników spalinowych,
- świadczą stałe lub sezonowe usługi związane z wyżywieniem – stacjonarne placówki gastronomiczne oraz usługi w zakresie krótkotrwałego zakwaterowania,
- sprzedają węgiel, brykiet i podobne paliwa stałe wytwarzane z węgla, węgla brunatnego, koksu i półkoksu przeznaczone do celów opałowych,
- świadczą usługi:
- fryzjerskie,
- kosmetyczne i kosmetologiczne,
- budowlane,
- w zakresie opieki medycznej,
- prawnicze,
- związane z działalnością obiektów służących poprawie kondycji fizycznej (wyłącznie w zakresie wstępu).
Pozostałe firmy mogą dobrowolnie korzystać z kasy fiskalnej on-line.
Zwolnienie podmiotowe z kasy fiskalnej
W przypadku prowadzenia działalności innej niż wymieniona powyżej przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego. Zgodnie z §3 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia, zwalnia się z obowiązku rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej podatników, u których w poprzednim roku podatkowym sprzedaż na rzecz osób prywatnych i rolników ryczałtowych nie przekroczyła 20 000 zł.
Niezwykle ważna jest również dalsza część przepisu, która wskazuje, co w przypadku podatników, którzy zaczęli sprzedaż na rzecz osób fizycznych w trakcie roku. Otóż limit w takim wypadku liczony jest proporcjonalnie do okresu w jakim ta sprzedaż występowała. Przykładowo, jeśli podatnik rozpoczął sprzedaż na rzecz osób fizycznych 1 grudnia to limit w jego wypadku będzie wynosił (31/365) * 20 000 zł = 1698,63 zł. Ważny jest również fakt, że okres, o którym mowa dotyczy dokonywania sprzedaży podlegającej ewidencji przy pomocy kasy rejestrującej, a nie okresu wykonywania działalności gospodarczej w ogóle.
Po przekroczeniu limitu podatnik musi zacząć rejestrować sprzedaż na kasie fiskalnej przed upływem dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym doszło do przekroczenia kwoty.
Zwolnienia przedmiotowe z kasy fiskalnej
Oprócz zwolnienia do limitu sprzedaży istnieje również grupa podatników, którzy nie muszą ewidencjonować sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej, ze względu na rodzaj świadczonych usług. Są to między innymi:
- czynności notarialne,
- usługi pocztowe i kurierskie,
- usługi finansowe i ubezpieczeniowe,
- usługi związane z obsługą rynku nieruchomości, jeśli sprzedaż została udokumentowana fakturą.
Pełna lista zwolnień znajduje się w załączniku I do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Sprzedaż wysyłkowa a kasa fiskalna
Szczególnym przypadkiem zwolnienia podmiotowego jest dokonywanie sprzedaży na odległość, tak zwana sprzedaż wysyłkowa. Aby w takim wypadku korzystać ze zwolnienia z rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej należy jednak spełnić łącznie następujące warunki:
- Dostawa odbywa się za pośrednictwem poczty lub kuriera.
- Sprzedający otrzyma całość zapłaty za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej.
- Na podstawie prowadzonej ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę można jednoznacznie stwierdzić jakiej konkretnie czynności dotyczy dana wpłata i na rzecz jakiego nabywcy została dokonana sprzedaż (jego dane, w tym adres).
Nie ma wtedy konieczności ewidencjonowania sprzedaży za pomocą urządzenia rejestrującego, należy jednak prowadzić ewidencję sprzedaży.
Łączenie zwolnienia podmiotowego i przedmiotowego
Szczególnym przypadkiem jest sytuacja, gdy można połączyć korzystanie ze zwolnienia podmiotowego z korzystaniem ze zwolnienia przedmiotowego. Jest to możliwe jednak tylko w przypadku, gdy równocześnie:
- Udział obrotu z czynności zwolnionych przedmiotowo i wymienionych w części I załącznika do rozporządzenia w sprzedaży ogółem na rzecz konsumentów wynosi ponad 80% i
- Suma sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie może przekroczyć 20 000 zł (niezależnie od tego, czy jest to sprzedaż zwolniona przedmiotowo czy nie).
Aby przybliżyć ten temat posłużmy się przykładem. Świadczymy usługi edukacyjne. Z tego tytułu korzystamy ze zwolnienia przedmiotowego z kasy fiskalnej. Obrót z tej sprzedaży wynosi 15 000 zł. Dodatkowo prowadzimy sklep stacjonarny z podręcznikami, w którym obrót wynosi 2000 zł. Czy możemy korzystać ze zwolnienia podmiotowo-przedmiotowego?
Sprawdzamy spełnienie warunków:
- Udział sprzedaży zwolnionej przedmiotowo w sprzedaży ogółem: (15 000 / 17 000) x 100% = 88% – warunek spełniony.
- Suma sprzedaży na rzecz osób fizycznych: 15 000 + 2000 = 17 000 – warunek spełniony.
W tym przykładzie możemy korzystać ze zwolnienia z rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej również w stosunku do sprzedaży dokonywanej w sklepie stacjonarnym. W tym zakresie mamy prawo skorzystać ze zwolnienia podmiotowego.
Korzystanie ze zwolnienia przedmiotowego w przypadku posiadania kasy fiskalnej
Przedsiębiorcy, którzy już posiadają kasę fiskalną, zobowiązani są rejestrować za jej pomocą każdą sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i na rzecz rolników ryczałtowych. Istnieje tutaj jednak jeden wyjątek.
Podatnik posiadający kasę fiskalną może nadal korzystać ze zwolnienia przedmiotowego w przypadku sprzedaży towarów lub świadczenia usług z załącznika I do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Przykładem tutaj może być prowadzenie sklepu stacjonarnego i równocześnie sprzedawanie towarów przez internet. Jeśli spełnione zostaną warunki do zwolnienia ze względu na sprzedaż wysyłkową, to sprzedaż przez internet nie musi być ewidencjonowana na kasie fiskalnej. Wystarczająca jest ewidencja sprzedaży. Obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej będzie natomiast dotyczył sprzedaży stacjonarnej.
Kara za brak kasy fiskalnej
Brak kasy fiskalnej mimo obowiązku jej posiadania stanowi przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny w wysokości do 240 stawek dziennych. W 2024 roku stawka dzienna ustalana jest w granicach 141,40 zł do 56 560 zł.
Dodatkowo na podstawie przepisów ustawy o VAT naczelnik urzędu skarbowego może nałożyć na podatnika karę w postaci zobowiązania podatkowego do wysokości 30% kwoty podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Kwota ta jest liczona za okres do momentu rozpoczęcia prowadzenia ewidencji obrotu i kwot z zastosowaniem kas rejestrujących.
Wsparcie księgowe w zakresie kas fiskalnych
Nasza kancelaria rachunkowa – Krajowa Kancelaria Rachunkowa, zajmuje się prowadzeniem księgowości pełnej oraz uproszczonej (KPIR, ewidencji ryczałtowej). Jeśli masz jakiekolwiek pytanie na temat kasy fiskalnej, zapraszamy na konsultacje online lub osobiście:
- pod numerem telefonu: +48 698 545 433
- pod adresem e-mail: biuro@kkr.tax