Przykładowe formy prowadzenia działalności oświatowej w Polsce – wady i zalety
| KPIR | SPÓŁKA z o.o. | FUNDACJA | |
| ZALETY | uproszczona księgowość, niskie koszty księgowości, brak podwójnego opodatkowania | pełna księgowość- rzetelny wynik finansowy, pełna transparentność operacji gospodarczych, atrakcyjna forma prawna dla inwestorów, zabezpiecza ryzyko biznesu, odrębna od właściciela osobowość prawna, | korzystne przepisy podatkowe w zakresie zwolnień z podatku dochodowego, pełna księgowość- rzetelny wynik finansowy, pełna transparentność operacji gospodarczych, zysk przeznaczany na cele statutowe wolny od podatku dochodowego, zabezpiecza ryzyko biznesu |
| WADY | ryzyko biznesu skupione na właścicielu, mało przejrzysta forma prawna dla inwestorów, mało korzystne przepisy podatkowe w zakresie zwolnienia z podatku dochodowego | mało korzystne przepisy podatkowe w zakresie zwolnień z podatku dochodowego, wyższe koszty księgowości, podwójne opodatkowanie | brak możliwości wypłaty zysku w postaci dywidendy, wyższe koszty księgowości, podwójne opodatkowanie |
Choć prowadzenie szkoły, czy przedszkola przez spółkę kapitałową jest możliwe tak z oświatowej, jak i podatkowej perspektywy, to niekoniecznie korzystne z podatkowego punktu widzenia.
Jak stanowi bowiem art. 17 ust. 1 pkt. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zwolnieniem przedmiotowym z podatku dochodowego objęte są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, (…) – w części przeznaczonej na te cele. Jak wskazuje natomiast ust. 1c niniejszego artykułu, zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania m. in. w przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach. Ograniczenia dot. spółek ocenić należy jako niekorzystne, bowiem wolne od podatku zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych są dochody z tyt. prowadzenia szkoły w części przeznaczonej na cele szkoły z zastrzeżeniem ust. 8, który z kolei stanowi, iż dochody przeznaczone na cele szkoły mogą być wydatkowane na:
- zakup stanowiących środki trwałe pomocy dydaktycznych lub innych urządzeń niezbędnych do prowadzenia szkoły
- organizowanie wypoczynku wakacyjnego uczniów, w części stanowiącej wynagrodzenie personelu wychowawczego i obsługi, jeżeli nie zostało ono pokryte przez rodziców lub prawnych opiekunów uczniów.
Zatem każdorazowe wydatkowanie dochodu wolnego od podatku na cele inne, niż wymienione powyżej wiąże się z koniecznością jego opodatkowania odpowiednią stawku podatku dochodowego. Podobne regulacje znajdziemy w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednakże dodatkowo z ograniczeniem czasowym wydatkowania dochodu wolnego na cele szkoły.
Obostrzenia niniejsze nie występują jednak w przypadku np. fundacji, których celem statutowym jest działalność wpisującą się w dyspozycję art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, tj. których celem statutowym jest np. działalność oświatowa. Regulacje z art. 17 ust. 1 pkt 45 oraz ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych znajdują zastosowanie również do dochodów z tyt. prowadzenia przedszkola. Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe pod pojęciem szkoły należy rozumieć również przedszkole. Ustawodawca nie odnosi się jednak w ogóle w tym zakresie do żłobków.
Mając na uwadze powyższe rozważania korzystniejszym rozwiązaniem z podatkowego punktu widzenia jest prowadzenie szkoły, przedszkola czy żłobka przez fundację, niż przez spółkę, czy w ramach działalności opodatkowanej podatkiem dochodowym od os. fizycznych. Pamiętać jednak należy, że fundacja nie jest co do zasady podmiotem nastawionym na generowanie zysku. Nie oznacza to bynajmniej, iż fundacja nie może prowadzić działalności gospodarczej, jednakże zysk wypracowany w ramach prowadzonej działalności nie podlega wypłacie, tak jak ma to miejsce w przypadku spółek kapitałowych (w formie dywidendy).
Można go natomiast wydatkować na różne cele wpisujące się w działalność statutową fundacji.
Stając zatem przed wyborem formy prawnej organu prowadzącego szkołę trzeba brać pod uwagę wady i zalety poszczególnych form prawnych prowadzenia działalności oświatowej.
Krajowa Kancelaria Rachunkowa specjalizuje się m. in. w przepisach podatkowych obejmujących jednostki systemu oświatowy. Możemy doradzić w zakresie wyboru optymalnej formy prawnej prowadzenia działalności oświatowej oraz udzielić wsparcia w przeprowadzeniu zmian w tym zakresie.
Zapraszamy do kontaktu z Managerem KKR Panią Pauliną Niziołek-Pulchny:
paulina.pulchny@kkr.tax
Tel: 606 458 279
Bibliografia
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe (Dz. U. 2017 poz. 59 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. 1992 nr 21 poz. 86 z późn. zm.)
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350 z późn. zm.)
